ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ
Ο Αναλυόντας είναι ένα μικρό χωριό, το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 380m σε απόσταση 20 χιλιομέτρων, στα νότια της Λευκωσίας.
Κύριες καλλιέργειες του Αναλυόντα είναι οι ελιές, τα σιτηρά, τα λαχανικά, αμυγδαλιές και άλλα οπωροφόρα δέντρα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το χωριό γνώρισε μια πληθυσμιακή άνοδο τα τελευταία λίγα χρόνια, με αστυφιλία. Πριν από τις πρώτες δικοινοτικές ταραχές της δεκαετίας του ’50 ήταν μικτό χωριό με Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους κάτοικους.
Σε λόφο, στα νοτιοανατολικά του χωριού, ορθώνεται το μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Η περιοχή του Αναλυόντα κατοικήθηκε από τους αρχαιότατους χρόνους. Στην τοποθεσία «Κούρβελλος», που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του χωριού, γαλλική αρχαιολογική αποστολή επεσήμανε ευρήματα και εργαλεία της Νεολιθικής εποχής (4.800 π.χ.) της ίδιας δηλαδή εποχής με τον οικισμό της Χοιροκοιτίας. Στην περιοχή δεν υπάρχει σήμερα οικισμός, γιατί σύμφωνα με τα συμπεράσματα της αρχαιολογικής αποστολής ο χώρος χρησιμοποιείτο ως προσωρινή κατοικία.
Επίσης, σύμφωνα με την παράδοση, στην τοποθεσία «Πετρερά» που βρίσκεται μόλις πεντακόσια μέτρα νοτιοδυτικά του χωριού υπήρχε παλαιότερα οικισμός, τα ερείπια του οποίου είναι σήμερα μεγάλοι σωροί από πέτρες και γι’ αυτό η περιοχή ονομάστηκε «Πετρερά».
Ο Νέαρχος Κληρίδης αναφέρει ότι στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, αλλά και τη Βυζαντινή περίοδο, ο Αναλυόντας, ήταν ξακουστό χωριό για τα πολλά θαύματα του Αγίου Γεωργίου, το εκκλησάκι του οποίου είναι σήμερα ερειπωμένο στον Καταλυόντα, και η θαυματουργή εικόνα του φυλασσόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και αργότερα στην Αρχιεπισκοπή. Παλαιότεροι κάτοικοι μαρτυρούν ότι ο Τουρκοκύπριος μεγαλοκτήμονας του Καταλυόντα Χιλμί Μπέης άναβε το καντήλι του Αγίου Γεωργίου. Εξάλλου, κάτω από το ναΐσκο υπήρχε υπόγεια σήραγγα που οδηγούσε σε κρύπτη των Χριστιανών κατά τους διωγμούς.